کرونا، فرصت ساز یا تهدیدگر

کرونا، فرصت ساز یا تهدیدگر

جای خالی مدافعان رسانه و خبر

جوامع بشری همواره در تیررس رویدادها و وقایع طبیعی و غیرطبیعی نشات گرفته از روند تبدیل جامعه سنتی به صنعتی واقع شده است. اتفاقات و حوادثی که گاهی در یک محدوده جغرافیایی به شکل تهدیدی مقطعی و یا قابل کنترل و پیشگیری نمود می یابد و یا در گستره جغرافیایی وسیعی افراد بیشتری را مورد تهاجم قرار می دهد.

واقعه ناگوار هجوم ویروسی ناشناخته به نام کرونا بدون درنظرگرفتن جغرافیای سیاسی کشورها، بسیاری از معادلات و نظریه های کنترل حوادث بر اساس داده های اطلاعاتی و اصل پیشگیری را با علامت سوال روبرو کرده است. بطوریکه امروز هیچ کشوری در جهان فارغ از دغدغه کرونا و عواقب ناشی از آن نبوده و درد مشترک تمام انسانهای روی کره زمین یعنی تهدید این ویروس امری روشن و مورد اذعان تمام تحلیلگران عرصه های مختلف علوم انسانی، پزشکی و … است.

اما در این میان وجه تمایز آشکاری در مواجهه با این تهدید جهانی در فرهنگ ها و کشورهای مختلف قابل مشاهده است. امری که با نگاهی ریزبینانه قابل تعمیم به خرده فرهنگ ها در داخل یک کشور نیز می باشد. در واقع ویروس کرونا بسیاری از مناسبات فرهنگی و تاب آوری های اجتماعی و رفتارهای انسانی را در ترازوی ارزیابی های بشری و فرهنگی قرار داده است. موضوعی که فارغ از نگاههای سیاسی، موضوعی انسانی با محوریت رفتار فرهنگی و اجتماعی است که گویی در آستانه محک زدن نگرش و ذات حقیقی افراد مختلف جامعه است و این امر در داخل جامعه ایرانی با فرهنگ ها و قومیت های متنوع با اشکال مختلف نمود یافته است که با نیم نگاهی تحلیلی به آن می توان فرصت یا تهدید بودن حضور این میهمان ناخوانده را بدون قضاوت های پیش داورانه و تعصبات نگرشی و فردی ارزیابی کرد.

در سطح کلان کشور می توان با تجمیع اتخاذ سیاست های اعمالی و اعلامی به تحلیل پرداخت اگرچه این سیاست ها نیز در سطح استان ها تاحدی  قابلیت تحلیل خرد دارد اما آنچه که در سطح استان ها و مناطق قابلیت بررسی و توجه دارد، سیاست های نانوشته مشارکت های مدنی است که در این برهه از زمان بیش از هر برهه تاریخی دیگر تظاهر یافته و گویی تهدید وجود ویروسی کشنده به فرصتی برای حضور سلول های میزبان های مهربان در شکل رفتارهای انسانی تبدیل شده است. بطوریکه در استان میزبان مهربان، فرصت بهره مندی دوباره از سرمایه های اجتماعی به اصلی غیرقابل کتمان تبدیل شده و فرهنگ مردم دوستی، تعهد و همدلی بیش از پیش در قالب تشکل های خودجوش همیار نظام سلامت کشور به دور از مطالبات شخصی و یا اظهار وجودهای هدفمند، در گستره استان در شهر و روستا مهیا شده است. سرمایه های بی بدیل انسانی که به برکت وجود رسانه های تصویری و مجازی متعدد در قالب مدافعان سلامت، مدافعان آموزش، مدافعان فرهنگ، همیاران سلامت، همراهان و همگامان مردم و …  به یک اصل قابل احترام در ذهن همگان تبدیل شده و گویی به جزء لاینفک فرهنگ اجتماعی ما تبدیل شده است.

اما نکته مهمتر اینکه در این میان جای خالی مدافعان حرمت و کرامت افراد و مدافعان رسانه و خبر با تعدد برخی رسانه های مجازی بی هویت که تنها تخریب و انعکاس وقایع و اخبار بر اساس دیدگاه فردی و شنیده های غیرمتقن را اصل قرار داده‌اند، بسیار محسوس است. چراکه گاهی عدم وجود چنین مدافعینی، منجر به انعکاس وارونه خدمات مدافعین خط مقدم این مبارزه تن به تن با دشمن ناشناخته به نام کرونا شده و در سطوح بعدی نیر غفلت و یا هجمه های بی اساس به مدافعین حوزه های دیگر از جمله مدافعین آموزش و … تسری می یابد و این یعنی کرونا تهدید را به جای فرصت، در فرهنگ ما جانمایی می‌کند.

در واقع در هر جامعه‌ای به ویژه جامعه‌ای با ویژگی اسلامی و جمهوری که بر مبنای حرمت انسان در پیشگاه خداوند و حرمت تمام افراد جامعه در پیشگاه قانون است، اصل اطلاع رسانی و گزارش با محوریت دقت و سرعت به شرط حفظ کرامت افراد و البته با نگرشی شفافیت مدار و به دور از غرض ورزی و مراقبت از به دام رسانه های زرد و یا افراد فرصت طلب نیافتادن، می تواند در ایجاد فضای همدلی و عبور از شرایط سخت میدان مبارزه به ویژه در شرایط کنونی کمک کرده و این سرمایه اطلاع رسانی به سرمایه‌ای قابل اعتماد در هر شرایطی تبدیل شود و بی شک خبرنگاران و اهالی حوزه رسانه که شناسنامه رسانه ای و هویت رسانه ای مشخص و حقیقی دارند با پیشتازی در این عرصه بهترین و قابل اعتمادترین مدافعان حوزه خبر و اطلاع رسانی و مدافعان حقیقی سایر خدمتگزاران و سرمایه های اجتماعی این سرزمین هستند.

فرانک فروزنده- فعال اجتماعی و سیاسی